Vlak voor de zomervakantie maken we kennis met de gespecialiseerde gezinscoach, deze ‘Gesper’ zal met ons meekijken en –denken. Als er nog enige aarzeling was in het vragen naar (en accepteren van) hulp, is die de afgelopen weken van tafel geveegd. Vooral door een heleboel hele kleine dingen, maar ook door een aantal heftige escalaties.

Wat me het meest bijstaat, tot nu toe ook verreweg het heftigste wat ik met Tije heb meegemaakt … met dikke stip… is een moment waarop Tije na een voetbaltraining onder de douche moet. Het is een vaste afspraak: na het sporten wordt er gedoucht! Normaal gesproken doet Tije dit wel, schoorvoetend, maar hij doet het. Dit keer stuit ik echter op een enorme weerstand. Ik snap het niet, waarom wil hij nu niet douchen? En bovendien: niet douchen is geen optie: de strepen modder staan overal op zijn benen, zijn bolletje bezweet. Maar Tije wordt razend van alleen al de suggestie. Hij begint te schreeuwen, trapt tegen deuren en muren, slaat door.

Omdat het met woorden echt niet lukt, breng ik Tije uiteindelijk zelf naar boven, waar ik hem uiteindelijk zelfs onder de douche moet zetten. De scheldwoorden vliegen om mijn oren terwijl ik hem verder uitkleed. Als ik hem was wordt ik gekrabt, geschopt en geslagen. Van buiten blijf ik zo ontzettend rustig, van binnen stormt het. Maar ik voel geen boosheid, ik voel me machteloos, machtelozer dan ik mij ooit heb gevoeld. Wat speelt er in dat koppie, waar ik geen weet van heb. Wat kan ik doen om hem te bieden wat hij nodig heeft. Ik erken zijn frustratie, die zich nu uit in boosheid, en accepteer dat hij deze nu op mij richt. Als hij nu toch eens zou snappen dat ik misschien niet dezelfde frustratie voel, dezelfde pijn, maar dat ook ik frustratie en pijn voel, om wat er in hem omgaat.

Waar hij eerder rustig wordt onder de douche, blijft hij nu razen. Ik droog hem af en laat hem in de badkamer, hoop dat hij tot rust komt. Helaas komt hij pas tot rust als hij zichzelf onbedoeld pijn doet: in zijn woede heeft hij zijn vingers in de slotplaat van het kozijn gestoken, vergeet dit vervolgens en knakt zijn vingers: fysieke pijn! Het brengt hem terug in het nu, zijn kinderzieltje breekt en hij stort zich huilend in mijn armen. Eindelijk mag ik er even voor hem zijn.

Die avond vloeien mijn tranen: ontlading en verdriet. Nee, de hulp komt geen moment te vroeg. De Gesper is dan ook meer dan welkom als ze aanschuift aan de keukentafel. Opnieuw zit ik hier met een vreemde aan een kop thee, opnieuw vertel ik mijn verhaal. En opnieuw valt het mee. Het zijn net ‘echte mensen’ die hulpverleners ;). Deze zomervakantie vormen haar bezoeken een rode draad: de kennismaking met Tije en gesprekken over wat er speelt en hoe onze Gesper de situatie inschat.

Naast een luisterend oor biedt zij inzicht. Allereerst benoemt ze dat er het afgelopen jaar wel erg veel is gebeurd in het leven van Tije: de overgang van kleuter naar groep drie, minder tijd en vooral minder voorspelbaarheid in het contact met zijn vader. Ook in de veiligheid hier thuis is iets veranderd: de komst van (half)zusje Hanne is weliswaar voor iedereen een welkome verandering geweest, iets om te vieren, maar haar geboorte ruim een jaar geleden heeft voor Tije toch ook onrust gebracht. Daarnaast besef ik nu dat wat voor mij gestructureerd en duidelijk is, door Tije niet altijd zo wordt herkend. We gaan nu op zoek naar duidelijkheid en vaste structuur voor Tije om zo een basis te creëren.
De Gesper benoemt dat Tije veel moeite heeft met ‘oningevulde tijd’. Zodra hem niet duidelijk is wat er van hem wordt verwacht, of hij niet weet wat hij moet doet, wordt dit ‘kliertijd’. Ze geeft aan dat het helpt om zijn dagen voor te structureren met behulp van picto’s. Ik schaf een magneetbord aan, maak samen met Tije een pictolijn voor de invulling van de dag, en maak hierin onderscheid tussen de vrije dagen en de schooldagen. Het lijkt mij bijna onmogelijk om de hele dag in picto’s te vatten. Vooruit, misschien niet onmogelijk, maar dan wordt het wel een hele lijst. Ik kijk naar wat ik onder één noemer kan samenvatten, laat weg waarvan ik denk dat het zich voor Tije wel zelf wijst. De concrete invulling blijft duidelijk nog even een ‘work-in-progress’. Ik merk aan hem dat het op een bepaalde manier rust brengt. De tijd die ik niet kan voorstructureren staat met een vraagteken in het schema. Die tijd kunnen we dan op een later moment invullen, zo heeft Tije toch duidelijkheid over zijn dag, en houd ik wat speelruimte.

Ik leer ook dat de ‘NEE!’die Tije regelmatig laat horen niet altijd echt een ‘nee’ is, hij heeft tijd nodig om ‘te puzzelen’, zo hoor ik, om de informatie te verwerken. Als ik hierop reageer gaat Tije in discussie, en dat moeten we zien te voorkomen. Discussies helpen niet: Tije krijgt dan alleen maar meer informatie te verwerken, en kan op dat moment alleen maar met weerstand reageren.

De tips geven moed: eindelijk iets wat ik kan doen. Tegelijk bevestigd het mijn onmacht, onvermogen misschien. Wat heb ik mijn mannetje tekort gedaan. Hoe weinig begrijp ik van zijn wereld, heb ik alles in zijn leven onderschat. Met een voorzichtig vertrouwen kijk ik naar de start van het nieuwe schooljaar: handvatten thuis, en waar nodig advies op school. Een leerkracht met de nadrukkelijke aanbeveling van meerdere ouders. Een onderzoek op de agenda… niet alleen meer grip maar ook meer duidelijkheid ligt in het vooruitzicht!

Eva (36) woont samen met haar vriend en drie kinderen: een zoon en twee dochters. Al op jonge leeftijd vertoonde haar zoon kenmerken van ASS. Hoewel alarmbellen bij haar steeds sterker begonnen te rinkelen, vond zij hierin lang geen erkenning.

Na een heftig schooljaar waarin haar zoon bijna onherkenbaar veranderd lijkt, is begeleiding opgestart en staan ontwikkelings- en intelligentieonderzoek gepland. Voor de website van ParASSchute schrijft zij om de week een blog over het traject waar zij nu met haar gezin in gaat.

In “Onder Moeders ParASSchute” deelt zij haar zoektocht naar duidelijkheid, begrip, handvatten en rust.