De weken worden opnieuw, nog steeds eigenlijk, beheerst door alles rondom Tije. Telefoontjes, mailtjes, gesprekken. Mijn dagindeling steeds opnieuw aangepast. Het continurooster wordt al vrij onderbroken met een lunchpauze. Hopend dat die pauze hem tot rust laten komen, voldoende ruimte biedt in zijn drukke hoofd om de middagen te kunnen verwerken. Helaas blijkt dat al snel niet voldoende. Sinds het laatste overleg is Tije de middagen thuis, een hele schooldag overduidelijk teveel van het goede.
De ambulant begeleider spreekt haar bewondering uit: “wat goed dat jij dit voor hem doet, dat jij er steeds voor hem bent”. Ik veeg het van tafel, weerleg het compliment: ik heb hierin geen keuze. Ik moet! Er is niemand anders die het voor hem kan doen. Bovendien is hij mijn zoon en is het daarmee toch mijn plicht om voor hem te doen wat ik kan. Ik kan de klappen niet voor hem opvangen. Blijk hem keer op keer niet te kunnen beschermen tegen wat er op zijn pad komt. Wat mij rest is hem een veilige basis bieden, er letterlijk en figuurlijk voor hem zijn. Ik blijk mijzelf hier ook niet te kunnen beschermen. Ik krijg van Tije dagelijks de volle lading en probeer alles te (ver-)dragen. Zo loop ik op mijn tenen en tandvlees tegelijk terwijl ik zijn rots in de branding probeer te zijn. Een rots die langzaam steeds meer afbrokkelt.
Met elk moment dat de leerkrachten op school niet kunnen opvangen, elk moment onder schooltijd dat ik Tije thuis heb, wordt de situatie pijnlijk duidelijk. De bescheiden winst die met alle inzet wordt behaald weegt niet op tegen het trauma. De weerstand tegen elke vorm van ‘moeten’, de voortdurende overprikkeling. Tije ziet het anders. Hij vindt het prettig op school, gaat met plezier. Hij ziet en voelt niet wat een schooldag met hem doet, wat het vraagt van zijn omgeving. Hij lijkt niet te beseffen dat het feit dat hij niet tot werken komt betekent dat het ‘niet goed’ gaat op school. De functie van school voor Tije blijkbaar onvoldoende duidelijk.
Dat Tije het zo anders ziet maakt dat ik met het lood in mijn schoenen naar school sjok. Vandaag wordt de knoop doorgehakt: krijgt Tije na de zomervakantie hier nog een kans? Of wordt vandaag de overstap naar het SBO in gang gezet!? De afgelopen weken hebben wij geleidelijk aan voorbereid op deze laatste uitkomst. Maar tot het daadwerkelijk wordt uitgesproken, blijft er dat kleine sprankje hoop. De woorden die ik al verwacht komen: er is voor Tije geen plaats hier op school, of beter, Tije is hier op school (nu) niet op zijn plek, want opnieuw klinkt de bereidheid om hem op te vangen door in de woorden.
Het gesprek gaat verder over de stukken voor de TLV. Er wordt besproken wat er duidelijk in moet staan zodat de nieuwe school hierop direct kan anticiperen. De inhoud gaat eerlijk gezegd aan mij voorbij. Mijn gedachten verzanden in een mantra: ‘niet huilen nu, niet huilen!’. En het gaat goed. Ik ben stil en houd mijn ogen droog. Dan is daar even een hand op mijn schouder, van die leerkracht die het ‘stiekem’ allemaal door heeft, en komen de tranen naar buiten rollen.
De bevestiging die deze beslissing met zich meebrengt, dat mijn gevoel opnieuw juist is. Dat Tije meer nodig heeft dat het regulier onderwijs kan bieden. Dat we eindelijk de stap kunnen zetten naar het speciaal basisonderwijs, waar hopelijk de middelen en omstandigheden aanwezig zijn om Tije op te vangen. Dat de kogel nu eindelijk door de kerk is. Dat wij, en Tije straks ook, weten waar we aan toe zijn. Maar opluchting blijft uit. Mijn tranen zijn vooral voor Tije. Omdat ik weet dat hij het anders ziet en anders wil. Omdat ik voor hem zo graag zou willen, dat het anders is.
Het is mooi en tegelijkertijd schrijnend om te zien hoe deze leerkrachten balen dat zij Tije niet hebben kunnen bieden wat hij nodig heeft. Het lijkt bijna alsof ze het als een persoonlijk falen zien. Volkomen onterecht wat mij betreft. Het aanmodderen op de eerste school, het uitstellen van het aanvraag van de begeleiding die hij zo hard nodig heeft. Het is teveel gevraagd om daar in zes weken doorheen te breken. En in deze laatste weken van het schooljaar vragen we van Tije iets dat voor hem vrijwel onmogelijk is: schakelen. Wennen op een nieuwe school met een andere werkwijze. Zijn draai vinden in een nieuwe klas. En om te slagen moet hij zijn weerstand opzij zetten, taakgericht werken, fouten durven maken.
En daar breekt mijn hart, want hoe hebben wij dat van hem kunnen verwachten. Het voelt alsof ik mijn zoon moedwillig aan dit falen heb onderworpen. We hebben de kleine kans gepakt. Gehoopt op een wonder, bereid om genoegen te nemen met een klein lichtpuntje. Als dit de juiste keuze was, waarom voelt het dan nu zo verkeerd? Tije heeft deze kans op regulier onderwijs absoluut verdiend. Maar voor een eerlijke kans was het waarschijnlijk al te laat. Wat doet het met hem nu hij opnieuw naar een andere school moet. Daarmee overheerst verdriet en schuldgevoel, is er nog geen ruimte voor berusting. En voel ik bovenal zijn pijn. Pijn die ik nu nog in zijn plaats voel. De pijn die ik binnenkort met hem zal moeten delen.
Eva (37) woont samen met haar vriend en drie kinderen: een zoon en twee dochters. Al op jonge leeftijd vertoont haar zoon Tije kenmerken van ASS. Hoewel alarmbellen bij haar steeds sterker beginnen te rinkelen, vindt zij hierin lang geen erkenning. Inmiddels de diagnose ASS gesteld. Na een escalatie tussen Tije en zijn leerkracht is hij niet langer welkom op school, en krijgt een nieuwe kans op een andere reguliere basisschool. Ondertussen staat het gezin op de lange wachtlijst voor gespecialiseerde begeleiding.
Voor de website van ParASSchute schrijft Eva om de week een blog over het traject waar zij nu met haar gezin in gaat. In “Onder Moeders ParASSchute’ deelt zij haar zoektocht naar duidelijkheid, begrip, handvatten en rust.